به نقل از «ایسنا»

چگونه اصرار پروپز پورحسینی و مهدی هاشمی، سبب خیر شد؟

تاریخ انتشار: ۱۰ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۶۳۵۳۹۱

حقیقتیش این است که اگر اصرار مهدی هاشمی و پرویز پورحسینی نبود، شاید اصلا این نمایشنامه، رنگ صحنه به خود نمی‌دید ولی بهرام بیضایی، وقتی پافشاری و گذشت آنان را دید، چاره‌ای جز موافقت نیافت.

به گزارش ایسنا، نمایشنامه «کارنامه بندار بیدخش» یکی از پرشمار نمایشنامه‌هایی است که بهرام بیضایی نوشته و احتمالی قوی وجود داشت که این متن نیز همچون بسیاری دیگر از نمایشنامه‌های او، در کشو باقی بماند اما سرنوشت، برای این نمایشنامه، جور دیگری رقم خورد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به تازگی این نمایشنامه با دو گروه از دانشجویان تئاتر و در بخش مسابقه تئاتر دانشجویی چهل و دومین جشنواره تئاتر فجر روی صحنه رفته است. به انگیزه این اجراها، مروری می‌کنیم بر اتفاقاتی که سبب‌ساز اجرای این نمایش با کارگردانی خودش شد.  

در دوره طلایی دانشکده هنرهای زیبا ، مهدی هاشمی و پرویز پورحسینی، هر دو از دانشجویان بیضایی بودند. بیضایی به فاصله چند سال با هر دو آنان همکاری کرد. مهدی هاشمی با نمایش «مرگ یزدگرد» او به صحنه رفت و طعم موفقیت این نمایش را چشید و پورحسینی هم در فیلم «باشو غریبه کوچک» ایفای نقش کرد که موفقیتش، با مدتی انتظار رقم خورد اما در هر حال دهه هفتاد، هر دو مشتاق همکاری دیگری با استاد خود بودند و بیضایی هم بهتر دید تسلیم شوق آنان شود.

سال ۷۷  دانشجویان سابق، فرصت را غنیمت شمردند و بحث اجرای نمایشنامه «کارنامه بندار بیدخش» را پیش کشیدند؛ نمایشنامه‌ای با دو شخصیت که می‌توانست اجرایی کم‌دردسر باشد چراکه بیضایی ناچار نبود به همکاری با بازیگر دیگری فکر کند.

بخشی از ماجرای اجرای این نمایشنامه را از زبان پورحسینی و به نقل از کتاب گفتگوی او با منصور خلج که به عنوان یکی از آثار مجموعه «ماندگاران صحنه» از سوی انتشارات نمایش منتشر شده، می‌خوانیم:

«من یک تجربه با بهرام بیضایی در این زمینه (تئاتر) داشتم. الان بیضایی روی سنت‌های تئاتری ما اتود می‌زند. در «کارنامه بندار بیدخش» هم روی نقالی این کار را انجام داد. خاطرم هست یک روز به من گفت: «می‌خواهم ببینم اگر نقالی ایرانی تا حالا ادامه داشت، آن بازیگری‌ که تا پیش از این نقال بوده و حالا بازیگر شده، مثل بعضی از بازیگرهای ما که اول تعزیه‌خوان بودند، چه طور بازی می‌کند؟» او به ما گفت: «من می‌دانم شما نقال نیستید و نقالی بلد نیستید به همین خاطر هم از شما نمی‌خواهم مثل یک نقال‌بازی کنید». البته من در یک تله تئاتر به کارگردانی احمد امینی نقالی کار کرده بودم. آن تله‌تئاتر یک تم مذهبی داشت. من می‌ترسیدم بازی کنم چون نقال‌ها یک ویژگی‌های خاصی دارند؛ اول صدایشان است. نقال‌ها صدای خیلی رسایی دارند برای این‌که در فضای باز، بازی می‌کنند. به همین خاطر اغلب آنها صدای خش‌دار، قوی و گرمی دارند و اصلا نیازی به میکروفن ندارند. خلاصه بیضایی به ما گفت: «شما این خصوصیت را ندارید ولی من دارم این مساله را تجربه می‌کنم».

همان طور که می‌دانید داستان «کارنامه بندار بیدخش» در مورد این است که اساسا ما آدم‌های مونولوگ هستیم نه دیالوگ. ما دوست داریم یک طرفه حرف بزنیم و به حرف‌های طرف مقابلمان هم گوش نمی‌کنیم. بهرام بیضایی می‌خواست از این ایده استفاده کند تا مونولوگ را به دیالوگ تبدیل کند. ببینید چه فکر زیبایی است. به همین خاطر صحنه دو قسمت شده بود. سمت راست صحنه من بودم که نقش‌ جم را بازی می‌کردم و مهدی هاشمی که نقش بندار را بازی می‌کرد، سمت چپ صحنه بود. همان طور که می‌دانید بندار بیدخش دانشمندی است که در خدمت جم است و برای او یک جام جهان‌نما می‌سازد. همان جام جهان‌نما که دنیا را در آن می‌بیند. بعد جم به این فکر می‌افتد که این قدرتی است که دراختیار اوست و اگر کسی مشابه این جام جهان‌نما را داشته باشد، می‌تواند او را ببیند و بفهمد که چه در فکر او می‌گذرد. به همین خاطر تصمیم می‌گیرد بندار را نابود کند، ولی غافل از این‌که بندار زرنگ‌تر از این حرف‌ها است. او چند جام جعلی شبیه آن ساخته بود و جای آنها را با هم عوض کرد. در نهایت وقتی در زندان دید که جم می‌خواهد او را بکشد، جام را شکست و گفت: «من این را می‌شکنم تا دست آدم‌ نابابی به آن نرسد تا استفاده ناصواب از آن نکند.»

دقیقا مثل ماجرای بمب اتم که اوپنهایمر آن را ساخت. در «کارنامه بندار بیدخش» فکر عمیقی نهفته است. خیلی جالب است بدانید آقای بیضایی همه تلاش خود را کرد تا در این متن حتی از لغت عربی هم استفاده نکند و همه کلمات فارسی باشند. خاطرم هست به شوخی شرط گذاشت و گفت: «اگر یک کلمه عربی توی این متن پیدا کنید، من به شما جایزه می‌دهم». آخر سر هم خانم شهلا لاهیجی ناشر آثار ایشان، یک کلمه عربی پیدا کرد و جایزه را برد.»

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: بهرام بيضايي جشنواره تئاتر فجر 1402 جشنواره های فجر 1402 خاطر ه های فجر جشنواره های فجر 1402 جشنواره فیلم فجر 1402 جشنواره تئاتر فجر 1402 دفاع مقدس کارنامه بندار بیدخش بهرام بیضایی همین خاطر مهدی هاشمی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۶۳۵۳۹۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مصطفی هاشمی: همه در باخت شهرداری گرگان مقصرند

به گزارش "ورزش سه"، مصطفی هاشمی در گفت‌وگو با ایسنا، درباره باخت شهرداری گرگان مقابل الریاضی لبنان در باز نخست سری فینال سوپر لیگ بسکتبال غرب آسیا، توضیح داد: ابتدای صحبت‌هایم باید بگویم کسانی که خودشان را به خواب زده‌اند را نمی‌شود بیدار کرد، کسانی هم که منطقی موضوع را نگاه می‌کنند شرایط بازی را درک خواهند کرد.

او ادامه داد: شرایط سختی بود اما بازیکنان ما تعهدات کاری خود را به صورت کامل در زمین و بیرون زمین انجام دادند، یقینا اگر کاستی هم وجود داشت از طرف من بود. زیاد دوست ندارم وارد این موارد حاشیه‌ای شوم و شرایط را شرح بدهم، اما مطمئنا کسی که نمی‌خواهد متوجه شرایط شود را نمی‌توان قانع کرد و بنده هم هیچوقت دنبال این موضوعات نبوده‌ام.

سرمربی تیم شهرداری گرگان با اشاره به زیاد بودن مشکلات تیم، اظهار کرد: باید آن کاستی‌ها و کمبودهایی که تیم داشته را خیلی زود برطرف بکنیم و تا الآن هم خیلی دیر شده است، امیدوارم بتوانیم یک شرایط با ثبات را برای تیم فراهم کنیم تا در بقیه فینال سوپر لیگ غرب آسیا، پلی‌آف لیگ داخلی و سپس در جمع هشت تیم آخر غرب آسیا، با شرایط خوبی پا به میدان مسابقات بگذاریم. 

ارسلان کاظمی، کاپیتان تیم شهرداری گرگان در مصاحبه بعد از بازی خود گفت: «ما در این بازی ۳۵ اقدام سه امتیازی داشتیم که فقط ۷ بار از این اقدام‌ها تبدیل به امتیاز شد، وقتی این اندازه توپ از دست می‌دهیم، راهی برای بردن وجود ندارد.»

هاشمی درباره شرایط بازی و اظهار نظر کاپیتان تیم خود نیز گفت: من کاری با صحبت‌های ارسلان ندارم، اما ما ۸۱ اقدام به شوت زنی مقابل ۵۹ اقدام حریف داشتیم، حتی چندتا از اقدام‌های سه امتیازی ما در جریان بازی اوپن شات (بدون دفاع) بود که گل نشد. توپ‌های ساده‌تری هم بود که حتی بازیکنان باتجربه ما مثل خود ارسلان کاظمی نتوانستند آن‌ها را تبدیل به امتیاز کنند که عجیب بود. ضمن اینکه من قبول دارم تعدادی از شوت‌های ما هم در شرایط سخت شلیک شد.

او تاکید کرد: با این حال وقتی شما در یک بازی تعداد اقدام به شوت‌های بیشتری دارید یعنی شرایط کسب امتیاز را داشته‌اید اما این اتفاق رخ نداده که باید بررسی شود. یک قسمتی از این آمار هم به ساختار دو تیم و یک قسمت هم به نگاه‌ها برمی‌گردد. در کل من از طرف خودم و کادرفنی خجالت می‌کشم که اینگونه نتیجه را واگذار کردیم و از همه هواداران تیم عذرخواهی می‌کنم. همه تلاش خود را می‌کنیم که با بهتر شدن شرایط،‌ عملکرد بهتری را در بازی‌های آینده به ثبت برسانیم.

سرمربی تیم بسکتبال شهرداری گرگان در ادامه با اشاره به اینکه بهتر شدن شرایط نماینده ایران به یک کار و همدلی همگانی بستگی دارد، توضیح داد: نمی‌خواهم خیلی وارد جزئیات بشوم، اما مطمئن باشید که برای بهتر شدن شرایط تیم شهرداری گرگان همه عوامل از جمله خودم، کادر فنی، بازیکنان، عوامل باشگاه و فدراسیون باید دست در دست هم بدهند. اگر کسی خیلی علاقه دارد که بگوید به ما چه ربطی دارد، من با مستندات به او عرض می‌کنم که این شرایط تیم چه ربطی به او دارد.

او گفت: این کاستی‌ها از طرف همه بوده است. اگر کسی دنبال دلیل باشد من می‌توانم برای همه این حوزه‌ها دلیل بیاورم. همه این عوامل باید کمک کنند تا تیم جمع و جور شود. عادت ندارم بهانه بیاورم. لطف کنند همه کمک کنیم تا آخر سر یک نفر را سیبل انتقادات نکنیم چون درست نیست.

هاشمی در پاسخ به این سوال که آیا برای ادامه مسابقات، بازیکن خارجی یا حامد حدادی را در ترکیب تیم خود خواهد داشت، توضیح داد: بنده راه‌حل را گفتم و این راه‌حل به همه ما برمی‌گردد که چگونه خودمان را به بازی چهارشنبه برسانیم. همه این‌ها در همان جواب قبلی من است. برای موفقیت این تیم اگر همه عوامل کمک نکنند، هیچگونه موفقیتی حاصل نخواهد شد. بیشتر از این نیز دوست ندارم وارد جزئیات شوم چون در اخلاق من نیست که خیلی بهانه جویی کنم.